.
پس از عملیات رمضان، دو منطقه رملی «فکه» و منطقه آب گرفته «هور» برای نبرد با ماشین جنگی عراق مدنظر قرار گرفت.
به همین دلیل، عملیات والفجر مقدماتی در «فکه» و «خیبر» در هور طرح‌ریزی شده و به اجرا درآمد. طی دوره تعقیب متجاوز که از تیرماه ۶۱ آغاز شده بود، یکی از تدابیر مهم، بدست گرفتن ابتکار عمل بود و بر همین اساس فرماندهان ایرانی در تلاش برای شناسایی نقاط ضعف دشمن برآمدند.
یکی از نتایج این تلاش، شناسایی منطقه هورالهویزه و انتخاب این آبگرفتگی گسترده برای ضربه زدن به قوای دشمن بود.
به همین منظور، قرارگاه «نوح۷)») سپاه پاسداران برای انجام نخستین عملیات بزرگ آبی- خاکی ایران تشکیل شد.
عملیات «خیبر» با ۲۲۰ گردان سپاه و پاسداران در هورالهویزه و جزایر مجنون و ۶ گردان از ارتش در پاسگاه زید با سازماندهی قرارگاه‌های عملیاتی «نجف» و «کربلا» و پشتیبانی قرارگاه نوح(۷) در ساعت۲۱ و ۳۰ دقیقه روز ۳ اسفندماه ۱۳۶۲ و با رمز «یا رسول الله۹)») آغاز شد.
هور منطقه‌ای همسطح با دریا است. در برخی نقاط سطح آب دو تا سه متر بالاتر از سطح دریا می‌باشد. این گونه مناطق در مسیر رودخانه‌های دائمی و فصلی به وجود می‌آیند. منطقه عملیاتی خیبر در شرق رودخانه «دجله» و درون «هورالعظیم» واقع شده بود و از شمال به «العزیز» و از جنوب به «القرنه»، «طلاییه» و یک محور در «پاسگاه زید» در محدوده‌ای به گستره ۱۰۰ کیلومتر مربع می‌رسید.
در داخل این گستره دو جزیره «مجنون»، دکل‌های فشارقوی برق، دکل‌های تقویتی رادیو و تلویزیون، تأسیسات و کارخانه‌های کاغذسازی و چاه‌های نفت عراق قرار داشت. همچنین در حاشیه دجله حدود پنجاه روستا وجود داشت که در هنگام عملیات خیبر همگی خالی از سکنه غیرنظامی بود. قرار بود که نیروهای عمل کننده با عبور و پیشروی در هور، بصره را از سمت شمال تهدید کنند. البته پیش از در نظر گرفتن و رسیدن به چنین اهدافی، چند عملیات انحرافی و فریب، از جمله تحریرالقدس در بلندی‌های شرقی سد دربندیخان عراق، والفجر ۵ در منطقه کوهستانی چنگوله و والفجر ۶ در منطقه چزابه به اجرا درآمده بود.
سازماندهی رزمی نیروهای عمل کننده ایران در این عملیات شکل تازه‌ای به‌خود گرفت، به این ترتیب که نیروی زمینی ارتش با یگانهای تحت امر خود و با استعداد دو لشکر پیاده، ۲ لشکر زرهی و یک تیپ هوابرد از محور «زید» و نیروهای سپاه‌پاسداران با دو لشکر پیاده و یک تیپ زرهی در همین محور و ۹ لشکر، ۶ تیپ پیاده و ۳ تیپ زرهی از هور و طلاییه در محور اصلی وارد عمل شدند.
علاوه بر این، سپاه در این محور عملیات فریب خود را با ۵ تیپ و یک لشکر به انجام رساند. در مرحله نخست، عملیات به طور همزمان از سراسر محورها آغاز شد و پیشروی با سرعت عمل و غافلگیری دشمن همراه بود. هر چند در محور زید پیشروی چندانی میسر نشد، اما در محور هور که خود به چهار محور فرعی العزیز، القرنه، جزایر مجنون و طلاییه تقسیم می‌شد، بیشتر اهداف حاصل شد.
این پیشروی آن چنان قوی بود که در روز چهارم گروهی از رزمندگان به شهر القرنه پا گذاشتند و مردم شیعه‌نشین با قربانی کردن گوسفند به پیشواز آنان آمدند. در محور شمالی عملیات (العزیز) رزمندگان توانستند خود را به رودخانه دجله رسانده و تردد خودروهای راه بصره- بغداد را قطع کنند. دو جزیره مجنون نیز به راحتی دور خورده و به دست قوای ایرانی افتاد.
از نکات ویژه و برجسته این عملیات پرواز چرخبال‌های ایرانی برفراز دو جزیره مجنون بود. در مرحله دوم محور جزایر مجنون و طلاییه به منظور الحاق و پیشروی به سمت «نشوه» در نظر گرفته شد، اما بنا به عللی پیشروی صورت نگرفت و دشمن به طور گسترده‌ای به استفاده از انواع بمبهای شیمیایی پرداخت. با توجه با این که در این عملیات آبی- خاکی کوتاه‌ترین فاصله از خط مقدم خودی تا خشکی ۱۳ کیلومتر بود، امکان پشتیبانی زمینی و بهره‌گیری از یگان تازه تاسیس شده نیروی دریایی سپاه وجود نداشته و تلاش هوانیروز هم پاسخگوی نیازمندی‌های نیروهای خط شکن و پدافندی نبود و با وجود استفاده عراق از مواد شیمیایی و پاتک‌های فراوان، تنها دو جزیره مجنون حفظ و تثبیت شدند، ضمن آنکه «محمد ابراهیم همت» فرمانده لشکر ۲۷ محمد رسول الله(9) سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در جریان دفع پاتک دشمن به جزایر مجنون به شهادت رسید.
در مرحله سوم عملیات که بیشتر به منظور دفع فشارهای دشمن به جزایر مجنون جنوبی به اجرا درآمد، طی ۷۲ ساعت پاتک، نیروهای عراق نزدیک به یک میلیون گلوله توپ و خمپاره شلیک کردند که نشان از حساسیت و تمرکز قوای دشمن بر این مناطق بود. در نتیجه سه مرحله عملیات خیبر بیش از ۲۳ یگان دشمن از ۲۰ تا ۱۰۰ درصد متلاشی گردیده و تعداد ۱۶۱۴۰ تن از نیروهای دشمن‌کشته، زخمی و اسیر شدند که در میان اسرا علاوه بر افسران، درجه داران و سربازان جیش‌الشعبی عراق، تعدادی غیرنظامی از کشورهای مصر، سودان، مراکش و سومالی نیز وجود داشتند.
افزون بر این، ۳۳۰ دستگاه تانک و نفربر، ۶ فروند هواپیما، ۹ فروند چرخبال و ۲۰۰ دستگاه خودرو و شمار زیادی از انواع سلاح‌های سبک و سنگین دشمن منهدم گردید. در مجموع این عملیات در منطقه‌ای به وسعت ۱۱۸۰ کیلومتر انجام شد که جزایر مجنون به مساحت ۱۶۰ کیلومتر مربع همراه با ۵۰ حلقه چاه نفت و چندین روستا از جمله مناطق آزادشده در این عملیات می‌باشند.
در میان غنایم به دست آمده از دشمن علاوه بر دستیابی به چاه‌های نفت منطقه با ذخیره میلیون‌ها بشکه نفت، ۴۲ تانک ونفربر زرهی، ۲۵۰ خودرو، ۱۹ عراده توپ صحرایی (دوربرد)، ۳۰ عراده توپ ضدهوایی و ۱۲۰ دستگاه مهندسی به چشم می‌خورد.
در ابتکار شناسایی و برنامه ریزی برای این عملیات می‌توان از شهید حسن باقری قبل از شهادت در شناسایی هور و ادامه آن توسط علی هاشمی نام برد. در این عملیات حمید باکری و تقی یاغچیان به شهادت رسیدند.
نام عملیات: خیبر
زمان اجرا: سوم اسفندماه ۱۳۶۲
تلفات دشمن : ۱۶۱۴۰ کشته زخمی
رمز عملیات: یا رسول الله ۹
مکان اجرا: هورالهویزه - جبهه جنوبی جنگ
ارگان‌های عمل‌کننده: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در جزایر مجنون و هورالهویزه و ارتش جمهوری اسلامی در پاسگاه زید.
اهداف عملیات: ادامه تاکتیک تعقیب متجاوز، ضربه زدن به ماشین جنگی دشمن و به کارگیری ابتکار عمل و تهدید جاده بغداد - بصره و تصرف و تأمین جزایر مجنون و بخشی از هورالهویزه
رگرفته از سایت ساجد
